Beste Andrej,

Ik vertel je graag wat meer over mijn proefschrift.

Als mensen mij vragen waar mijn proefschrift over gaat geef ik - afhankelijk van wie het vraagt - twee verschillende antwoorden.

Als ik vermoed dat iemand weinig zin heeft in abstracte overpeinzingen, en vooral geïnteresseerd is in hoe de wereld verandert en wat dat voor mensen betekent dan zeg ik: “mijn proefschrift gaat over de opkomst van supermarktketens in Mumbai. Wat hier in Europa de afgelopen eeuw is gebeurd - de kruidenier om de hoek maakte plaats voor Albert Heijn, Tesco en Carrefour - staat volgens veel mensen ook in India te gebeuren. Ik heb een jaar lang verhalen verzameld in en rondom Mumbai - in een supermarkt, op een groothandel vlak buiten de stad, en bij een inkoopkantoor op het ‘platteland’ - om uit te zoeken hoe de komst van supermarktketens het dagelijks leven van mensen verandert.”

Het gesprek tussen Romana Vrede en Janine Abbring is inmiddels in alle grote kranten besproken. Janine had het niet makkelijk met Romana, daar waren alle recensenten het wel over eens. Maar hoe gemakkelijk had Romana het met Janine? Dat niemand deze vraag lijkt te stellen is tekenend voor Nederland.

Wie maakt het gemakkelijk voor wie? Wie voelt zich het eerst geroepen om andermans ongemak weg te nemen?

Hier en daar bracht Romana dit thema expliciet ter sprake. Zo vertelde ze hoe ze zich voorheen verontschuldigde voor haar autistische zoon, en er begrip voor had dat mensen haar vroegen hoe laat ze in de speeltuin zouden zijn: natuurlijk, zij hebben geen zin in het ongemak, dacht ze.